高精度液體色差儀在食用油色澤測定中的應用
2024-02-19
色澤是食用油重要的質量指標之一,同時也是食用油定等作價和消費者從貨架上選購時的外觀依據,因而成為食用油質量檢測中的常規項目。為了準確的測定食用油的色澤,管控其顏色品質,就可以借助于色差儀。本文介紹了在食用油色澤測定中的應用。
食用油色澤的重要性:
色澤是(shi)油(you)脂(zhi)重要的(de)質量(liang)(liang)指標之一,同時(shi)(shi)也(ye)是(shi)油(you)脂(zhi)定(ding)等作價(jia)和(he)消費(fei)者從(cong)貨架上(shang)選購時(shi)(shi)外觀依(yi)據,因而成為油(you)脂(zhi)質量(liang)(liang)檢驗的(de)常規(gui)項目。加工(gong)(gong)企業也(ye)必須根(gen)據國家標準規(gui)定(ding)來控制成品(pin)油(you)的(de)色澤,以求(qiu)得(de)油(you)脂(zhi)加工(gong)(gong)工(gong)(gong)藝的(de)最(zui)(zui)佳(jia)脫色條件(jian),從(cong)而獲得(de)最(zui)(zui)大的(de)利(li)潤。
油脂(zhi)色(se)澤是油脂(zhi)中(zhong)各(ge)種(zhong)(zhong)(zhong)色(se)素的(de)綜合(he)體(ti)現,主要是由(you)于油料(liao)(liao)種(zhong)(zhong)(zhong)籽所(suo)含的(de)油溶性色(se)素在制油過程中(zhong)轉移到油中(zhong)所(suo)致(zhi),少部分則來自制油過程中(zhong)油料(liao)(liao)種(zhong)(zhong)(zhong)籽內還(huan)原(yuan)糖類物質(zhi)(zhi)分解產物與氨基酸或蛋白質(zhi)(zhi)結合(he)而生成的(de)物質(zhi)(zhi)。除上述(shu)色(se)素外(wai),在油料(liao)(liao)種(zhong)(zhong)(zhong)籽細胞內、尚含有一種(zhong)(zhong)(zhong)叫色(se)原(yuan)體(ti)的(de)物質(zhi)(zhi),它本身無色(se),但可被空(kong)氣氧(yang)化,在特殊試劑作用下呈現出顏(yan)色(se)。
影(ying)響(xiang)(xiang)油脂色(se)(se)澤(ze)的(de)(de)(de)主要因素有(you)以下幾方面:油脂品種不同其色(se)(se)澤(ze)不同;原料純度(du)(du)的(de)(de)(de)影(ying)響(xiang)(xiang);油料中的(de)(de)(de)雜質(zhi)含量愈高,色(se)(se)澤(ze)愈深(shen);油料粗軋(ya)時(shi)(shi)粉(fen)末(mo)度(du)(du)大小的(de)(de)(de)影(ying)響(xiang)(xiang);粗軋(ya)時(shi)(shi)粉(fen)末(mo)度(du)(du)過大,使(shi)粉(fen)屑在蒸(zheng)炒時(shi)(shi)易(yi)焦(jiao)糊而造成油色(se)(se)加深(shen);蒸(zheng)炒溫(wen)度(du)(du)的(de)(de)(de)影(ying)響(xiang)(xiang);低溫(wen)時(shi)(shi)油色(se)(se)淺;脫水時(shi)(shi)油溫(wen)的(de)(de)(de)影(ying)響(xiang)(xiang);溫(wen)度(du)(du)低時(shi)(shi),脫水效果不好;溫(wen)度(du)(du)高時(shi)(shi),又會影(ying)響(xiang)(xiang)色(se)(se)澤(ze);磷脂會加深(shen)油的(de)(de)(de)顏色(se)(se);油料儲藏期間品質(zhi)變化對(dui)色(se)(se)澤(ze)也有(you)一(yi)定的(de)(de)(de)影(ying)響(xiang)(xiang)。
因此,測定油(you)(you)脂(zhi)色(se)(se)澤(ze)對改(gai)善油(you)(you)脂(zhi)加工工藝(yi)和條件,制得優質(zhi)的(de)(de)油(you)(you)脂(zhi)以及評定油(you)(you)脂(zhi)的(de)(de)品質(zhi)具有重要(yao)意義。尤(you)其(qi)(qi)是(shi)(shi)食用(yong)(yong)油(you)(you)脂(zhi)或某些(xie)工業(ye)用(yong)(yong)途的(de)(de)油(you)(you)脂(zhi),要(yao)求(qiu)一(yi)般都具有較淺的(de)(de)色(se)(se)澤(ze)。所(suo)以油(you)(you)脂(zhi)色(se)(se)澤(ze)的(de)(de)深(shen)淺是(shi)(shi)其(qi)(qi)質(zhi)量(liang)的(de)(de)重要(yao)指標(biao)之一(yi)。為(wei)了(le)準確(que)的(de)(de)測定食用(yong)(yong)油(you)(you)的(de)(de)色(se)(se)澤(ze),對其(qi)(qi)顏色(se)(se)進(jin)行數值量(liang)化(hua),就可以使用(yong)(yong)色(se)(se)差儀。
高精度液體色差儀在食用油色澤測定中的應用:
常用(yong)(yong)的(de)(de)油(you)脂(zhi)(zhi)色(se)(se)(se)(se)澤的(de)(de)測(ce)定(ding)(ding)方(fang)法(fa)(fa)(fa)有目視法(fa)(fa)(fa)、重(zhong)鉻酸鉀(jia)法(fa)(fa)(fa)和(he)(he)羅(luo)維朋比色(se)(se)(se)(se)計法(fa)(fa)(fa)。目視法(fa)(fa)(fa)是(shi)(shi)靠人(ren)眼直接(jie)觀察油(you)脂(zhi)(zhi)色(se)(se)(se)(se)澤;重(zhong)銘酸鉀(jia)法(fa)(fa)(fa)是(shi)(shi)將油(you)樣與(yu)配制好的(de)(de)重(zhong)銘酸鉀(jia)硫酸標(biao)(biao)準(zhun)溶液進(jin)(jin)行(xing)比色(se)(se)(se)(se),比至(zhi)等(deng)色(se)(se)(se)(se)時的(de)(de)色(se)(se)(se)(se)值就是(shi)(shi)重(zhong)銘酸鐘法(fa)(fa)(fa)色(se)(se)(se)(se)值;羅(luo)維朋比色(se)(se)(se)(se)計法(fa)(fa)(fa)是(shi)(shi)用(yong)(yong)標(biao)(biao)準(zhun)顏色(se)(se)(se)(se)玻(bo)璃片與(yu)油(you)樣的(de)(de)色(se)(se)(se)(se)澤進(jin)(jin)行(xing)比較(jiao),色(se)(se)(se)(se)澤的(de)(de)深(shen)淺用(yong)(yong)所(suo)需標(biao)(biao)準(zhun)顏色(se)(se)(se)(se)玻(bo)璃片上標(biao)(biao)明的(de)(de)數(shu)字(zi)來表(biao)示,此(ci)法(fa)(fa)(fa)是(shi)(shi)目前國(guo)際上通行(xing)的(de)(de)檢驗方(fang)法(fa)(fa)(fa)。這幾種(zhong)(zhong)種(zhong)(zhong)方(fang)法(fa)(fa)(fa)受操作者的(de)(de)主(zhu)觀性(xing)和(he)(he)周(zhou)圍環境影響(xiang)較(jiao)大,因而,需要一種(zhong)(zhong)客觀測(ce)定(ding)(ding)的(de)(de)儀器來代替,以消除由于(yu)主(zhu)觀性(xing)而產生的(de)(de)誤差(cha)。而使用(yong)(yong)液體(ti)色(se)(se)(se)(se)差(cha)儀對(dui)油(you)脂(zhi)(zhi)的(de)(de)色(se)(se)(se)(se)澤進(jin)(jin)行(xing)測(ce)定(ding)(ding),它不僅可以準(zhun)確測(ce)量油(you)脂(zhi)(zhi)的(de)(de)色(se)(se)(se)(se)澤,還可以測(ce)定(ding)(ding)油(you)脂(zhi)(zhi)加工中色(se)(se)(se)(se)澤的(de)(de)變化(hua),從(cong)而比較(jiao)差(cha)異,確定(ding)(ding)優劣。
高(gao)精度液體色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)差(cha)(cha)(cha)儀在(zai)測(ce)(ce)量(liang)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)時,通(tong)過測(ce)(ce)量(liang)物體的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)光(guang)(guang)譜(pu)反射率因(yin)數(shu)或光(guang)(guang)譜(pu)透(tou)射比,計(ji)算求(qiu)得(de)樣品顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)三刺激值(zhi)。它(ta)使用(yong)(yong)方便,精度高(gao),獲(huo)得(de)表(biao)征顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)各種參數(shu)方便,如今已經成為(wei)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)測(ce)(ce)量(liang)行業(ye)應用(yong)(yong)最為(wei)廣泛的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)儀器。其采用(yong)(yong)目前業(ye)界最常用(yong)(yong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)是(shi)(shi)CIE Lab色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)空(kong)間。CIELab色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)空(kong)間以L*值(zhi)表(biao)示(shi)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)明度、a*值(zhi)表(biao)示(shi)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)紅(hong)-綠值(zhi)、b*值(zhi)表(biao)示(shi)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)黃-藍(lan)值(zhi)。+a*為(wei)紅(hong)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)方向,-a*為(wei)綠色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)方向;+b*為(wei)黃色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)方向,-b*為(wei)藍(lan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)方向。中央為(wei)消色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)區。當a*和b*增大時,色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)點遠離中心,色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)飽和度增大。如果單純以一(yi)組L*、a*、b*值(zhi)來判(pan)斷某個(ge)(ge)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)并沒有太(tai)大的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實際意義,但是(shi)(shi)當對兩個(ge)(ge)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)進行比較時,可以通(tong)過這(zhe)兩個(ge)(ge)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)L*、a*、b*差(cha)(cha)(cha)值(zhi)來判(pan)斷它(ta)們之間的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)差(cha)(cha)(cha)別。根據檢測(ce)(ce)數(shu)據設定(ding)一(yi)定(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)容(rong)差(cha)(cha)(cha)范圍(wei),在(zai)進行品質控制時,測(ce)(ce)量(liang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)樣品與標準(zhun)顏(yan)色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)之間色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)差(cha)(cha)(cha)值(zhi)在(zai)容(rong)差(cha)(cha)(cha)范圍(wei)內即為(wei)合格品,超出則為(wei)不合格產(chan)(chan)品。通(tong)過使用(yong)(yong)L*a*b*色(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)(se)空(kong)間,使生產(chan)(chan)控制實現數(shu)據化。
另外(wai),高(gao)精(jing)度分光(guang)色(se)(se)(se)(se)差(cha)儀以人眼(yan)看色(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)方式測(ce)(ce)(ce)量顏(yan)(yan)色(se)(se)(se)(se),它通過(guo)測(ce)(ce)(ce)量物體反射的(de)(de)(de)(de)(de)光(guang)來(lai)評估顏(yan)(yan)色(se)(se)(se)(se),比人眼(yan)測(ce)(ce)(ce)色(se)(se)(se)(se)更加的(de)(de)(de)(de)(de)客觀、準(zhun)確。油(you)脂(zhi)色(se)(se)(se)(se)澤測(ce)(ce)(ce)定(ding)需(xu)要在很(hen)長一(yi)段時間內辨別顏(yan)(yan)色(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)(de)細微差(cha)異,它與人眼(yan)的(de)(de)(de)(de)(de)客觀性(xing)是可(ke)(ke)變的(de)(de)(de)(de)(de)不(bu)同,高(gao)精(jing)度分光(guang)色(se)(se)(se)(se)差(cha)儀基于可(ke)(ke)控的(de)(de)(de)(de)(de)儀器(qi)變量執行客觀、可(ke)(ke)重復的(de)(de)(de)(de)(de)測(ce)(ce)(ce)量。因此,其(qi)測(ce)(ce)(ce)量結果比人類觀察者測(ce)(ce)(ce)色(se)(se)(se)(se)更為可(ke)(ke)靠。同時,高(gao)精(jing)度分光(guang)色(se)(se)(se)(se)差(cha)儀通過(guo)參照色(se)(se)(se)(se)度學標(biao)(biao)(biao)準(zhun),在規定(ding)幾何條件下進行測(ce)(ce)(ce)色(se)(se)(se)(se),可(ke)(ke)以準(zhun)確的(de)(de)(de)(de)(de)描述(shu)細微的(de)(de)(de)(de)(de)顏(yan)(yan)色(se)(se)(se)(se)差(cha)異,以數(shu)字(zi)的(de)(de)(de)(de)(de)形式表現出來(lai)。這些顏(yan)(yan)色(se)(se)(se)(se)數(shu)字(zi)的(de)(de)(de)(de)(de)描述(shu),允許油(you)脂(zhi)生產商為可(ke)(ke)接受的(de)(de)(de)(de)(de)色(se)(se)(se)(se)澤標(biao)(biao)(biao)準(zhun)標(biao)(biao)(biao)準(zhun)建立(li)精(jing)確的(de)(de)(de)(de)(de)容差(cha)范圍。具體步驟(zou)如(ru)下:
1.打(da)開油(you)脂(zhi)樣(yang)品(pin),將油(you)脂(zhi)樣(yang)品(pin)裝(zhuang)入比色皿并攪拌均(jun)勻,取樣(yang)時注(zhu)意比色皿內部不能有任何污(wu)染物(wu),如:水漬、殘渣(zha)等。
2.把比色(se)皿放到測量口(kou),注意保持測量口(kou)以(yi)及樣品的干(gan)凈(jing)整潔(jie)。
3. 輕觸測量鍵(jian),有多種測量模(mo)(mo)式可供選(xuan)擇(ze),如(ru):質管模(mo)(mo)式、樣品模(mo)(mo)式。用(yong)戶可以根據具體(ti)的需(xu)要進行選(xuan)擇(ze)。
4.查看測量(liang)結果, 測量(liang)屏(ping)幕會顯示光(guang)譜圖(tu)/數據,樣品(pin)色(se)度值,色(se)差值/圖(tu),色(se)品(pin)圖(tu),顏色(se)仿真,合格/不合格結果,顏色(se)偏(pian)向等數值。